O MEDICINSKOJ REHABILITACIJI U STACIONARNIM ZDRAVSTVENIM USTANOVAMA SPECIJALIZOVANIM ZA REHABILITACIJU
("Sl. glasnik RS", br. 75/2016) Opšte odredbe
- Član 1
Ovim pravilnikom utvrđuju se vrste indikacija, dužina trajanja, način i postupak kao i upućivanje na medicinsku rehabilitaciju u stacionarne zdravstvene ustanove specijalizovane za rehabilitaciju (u daljem tekstu: produžena rehabilitacija) obolelih i povređenih osiguranih lica Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje (u daljem tekstu: Republički fond) na teret sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja. Osiguranom licu obezbeđuje se, kao oblik produžene rehabilitacije i prevencija pogoršanja, odnosno nastanka komplikacija određene hronične bolesti za indikacije utvrđene ovim pravilnikom.
Indikaciona područja - Član 2
Produžena rehabilitacija obezbeđuje se obolelom ili povređenom osiguranom licu u slučaju postojanja bolesti, povreda i stanja utvrđenih ovim pravilnikom, za sledeća indikaciona područja:- neurološka oboljenja;
- oboljenja srca i krvnih sudova;
- reumatska oboljenja;
- oboljenja respiratornog sistema;
- povrede i oboljenja lokomotornog sistema;
- endokrinološka oboljenja;
- rehabilitacija onkoloških bolesnika dečijeg uzrasta.
Lista indikacija - Član 3
Vrste indikacija bolesti i povreda u okviru indikacionih područja iz člana 2. utvrđene su Listom indikacija za korišćenje produžene rehabilitacije u stacionarnim zdravstvenim ustanovama za rehabilitaciju (u daljem tekstu: Lista indikacija), koja je odštampana uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo. - Član 4
Lista indikacija sadrži u okviru svakog pojedinačnog indikacionog područja:- dijagnozu bolesti, povreda i stanja (na latinskom jeziku, odnosno opisnu na srpskom jeziku), utvrđenu prema MKB 10;
- šifru bolesti i povreda, odnosno opis stanja za bolesti i povrede prema MKB 10, odnosno šifru koju dodeljuje Republički fond, a koja sadrži odgovarajući broj mesta za predmetnu bolest i povredu;
- medicinsku dokumentaciju o lečenju oboljenja, stanja ili povrede, koja je osnov za upućivanje na produženu rehabilitaciju u odgovarajuću zdravstvenu ustanovu sa rokovima važenja;
- rok za upućivanje na lekarsku komisiju, koji teče od dana otpusta sa stacionarnog lečenja, odnosno od dana pregleda kod lekara specijaliste odgovarajuće specijalnosti;
- rok započinjanja rehabilitacije od dana donošenja mišljenja, odnosno ocene nadležne lekarske komisije;
- dužinu trajanja rehabilitacije;
- mogućnost produženja (nastavka korišćenja) već započete rehabilitacije, uz određene indikacije i
Ukoliko se osigurano lice nalazi na stacionarnom lečenju zbog bolesti navedene u Listi indikacija, medicinsku dokumentaciju iz Liste indikacija zamenjuje izveštaj odgovarajuće zdravstvene ustanove o osnovnoj bolesti osiguranog lica, toku lečenja i funkcionalnom statusu, kojim odgovarajuća zdravstvena ustanova predlaže kontinuirani nastavak lečenja produženom rehabilitacijom. Započinjanje produžene rehabilitacije sprovodi se u skladu sa mišljenjem, odnosno ocenom nadležne lekarske komisije, direktnim prevođenjem iz jedne u drugu zdravstvenu ustanovu.
Lekarska komisija može izuzetno da odobri produženu rehabilitaciju i nakon isteka rokova propisanih u Listi indikacija, u slučaju nastanka komplikacije nakon preloma ili operacije, a najduže u roku do 90 dana od isteka roka za upućivanje na lekarsku komisiju.
Na korišćenje produžene rehabilitacije ne može biti upućeno obolelo ili povređeno osigurano lice kod koga je prisutno neko od oboljenja ili stanja koja predstavljaju kontraindikaciju za korišćenje produžene rehabilitacije, i to:
- akutna psihoza, aktuelno asocijalno ponašanje ili akutna sklonost ka samoubistvu;
- akutno lečenje bolesti zavisnosti;
- akutna infektivna bolest praćena febrilnim stanjem;
- aktivni i evolutivni oblici plućne i vanplućne tuberkuloze;
- dekompenzacija vitalnih organa;
- dijabetesna ketoacidoza i hiperosmolarno stanje;
- maligne bolesti u fazi aktivnog onkološkog lečenja ili odmakloj fazi bolesti koja nije pod kontrolom;
- imunosupresivna terapija posle transplantacije ćelija, tkiva ili organa odnosno u prvih 12 meseci nakon transplantacije ćelija hematopoeze;
- faza demencije koja onemogućava saradnju sa osiguranim licem (Mini mental skor ispod 19);
- ) aktivna faza reumatske bolesti;
- ) nestabilna angina pektoris;
- ) refraktorna srčana insuficijencija NYHA IV;
- 1 maligna hipertenzija;
- 1 flebotromboza dubokih vena nogu;
- ) embolija pluća;
- ) imobilizacija koja sprečava rehabilitaciju.
Predlog za upućivanje osiguranog lica na produženu rehabilitaciju daje izabrani lekar, na osnovu medicinske dokumentacije propisane Listom indikacija, na uputu za stacionarno lečenje. Uput izabranog lekara uz uputnu dijagnozu obavezno sadrži i sva hronična stanja i oboljenja koja su evidentirana u zdravstvenom kartonu osiguranog lica, kao i medicinsku dokumentaciju propisanu Listom indikacija. Ako se osigurano lice nalazi na stacionarnom lečenju osnovne bolesti, po sprovedenoj ranoj rehabilitaciji odgovarajuća zdravstvena ustanova direktno filijali osiguranog lica dostavlja predlog tri lekara specijaliste odgovarajuće specijalnosti (od kojih je jedan obavezno specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije) za upućivanje na produženu rehabilitaciju (direktno upućivanje). Predlogu odgovarajuće zdravstvene ustanove obavezno sadrži i sve dijagnoze bolesti i stanja iz istorije bolesti i datum od koga osigurano lice može da započne sa korišćenjem produžene rehabilitacije. Izuzetno od stava 2. ovog člana predlog za direktno upućivanje na produženu rehabilitaciju osiguranih lica - dece do 18 godina života zbog prevencije nastanka komplikacija endokrinološkog oboljenja daju tri lekara specijaliste odgovarajuće specijalnosti. U toku sprovođenja produžene rehabilitacije osiguranog lica, ako su u do tada sprovedenoj rehabilitaciji postignuti očekivani rezultati i ako se produženjem trajanja rehabilitacije ti rezultati mogu poboljšati, za slučajeve predviđene u Listi indikacija, zdravstvena ustanova za rehabilitaciju direktno filijali osiguranog lica dostavlja obrazložen predlog nadležnog lekara za nastavak produžene rehabilitacije, sa navedenim stepenom oporavka i komplikacijama, u trajanju predviđenom Listom indikacija. Zdravstvene ustanove iz st. 2, 3. i 4. ovog člana, dostavljaju predlog za upućivanje na produženu rehabilitaciju lekarskoj komisiji filijale pre isteka stacionarnog lečenja osnovne bolesti osiguranog lica, najkasnije sedam dana pre planiranog otpusta.
Na predlog izabranog lekara ili odgovarajuće zdravstvene ustanove mišljenje, odnosno ocenu o upućivanju osiguranog lica na produženu rehabilitaciju, kao i dužinu trajanja već započete produžene rehabilitacije, daje lekarska komisija filijale, na osnovu uvida u priloženu medicinsku dokumentaciju. Na predlog stacionarne zdravstvene ustanove ili zdravstvene ustanove za rehabilitaciju lekarska komisija daje mišljenje, odnosno ocenu, na osnovu uvida u priloženu medicinsku dokumentaciju, po hitnom postupku. Lekarska komisija određuje zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju u koju se vrši upućivanje, dužinu trajanja rehabilitacije, potrebu pratioca (u putu ili za vreme rehabilitacije), vrstu prevoza do zdravstvene ustanove za rehabilitaciju i rok u kome se produžena rehabilitacija mora sprovesti prema Listi indikacija, odnosno rezervisani datum prijema na produženu rehabilitaciju.
Pravo na pratioca za vreme produžene rehabilitacije obezbeđuje se osiguranom licu do navršenih 15 godina života, kao i starijem licu koje je teže telesno ili duševno ometeno u razvoju, odnosno licu kod koga je u toku života zbog oboljenja ili povreda došlo do gubitka pojedinih telesnih ili psihičkih funkcija zbog čega to lice nije u mogućnosti da samostalno obavlja aktivnosti svakodnevnog života, uključujući slepa, slabovida, kao i gluva lica, kada je to medicinski neophodno, ako zakonom nije drugačije određeno. Pravo na pratioca iz stava 1. ovog člana ceni lekarska komisija filijale.
Protiv mišljenja prvostepene lekarske komisije, osigurano lice može izjaviti prigovor drugostepenoj lekarskoj komisiji u roku od tri dana od dana prijema mišljenja. Ako osigurano lice nije zadovoljno ocenom drugostepene lekarske komisije, može zahtevati od filijale izdavanje rešenja.
Mišljenje, odnosno ocenu lekarske komisije o odobrenju produžene rehabilitacije, filijala dostavlja osiguranom licu na kućnu adresu, odgovarajućoj zdravstvenoj ustanovi iz člana 4. stav 2. ovog pravilnika, i zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju.
Dužina trajanja produžene rehabilitacije propisana je Listom indikacija i obuhvata vreme do 60 kalendarskih dana, odnosno još do 60 kalendarskih dana kod nastavka sprovođenja već započete produžene rehabilitacije. Centralna evidencija ugovorenih kapaciteta za produženu rehabilitaciju u zdravstvenim ustanovama za rehabilitaciju
Republički fond vodi posebnu evidenciju ugovorenih kapaciteta za sprovođenje produžene rehabilitacije osiguranih lica Republičkog fonda kojima raspolažu zdravstvene ustanove za rehabilitaciju (u daljem tekstu: Centralni buking). Centralni buking iz stava 1. ovog člana vodi se u elektronskoj formi i sadrži spisak zdravstvenih ustanova za rehabilitaciju. Spisak zdravstvenih ustanova za rehabilitaciju iz stava 2. ovog člana, za svaku zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju, sadrži: - indikaciona područja prema oboljenjima, povredama i stanjima za koje se obavlja produžena rehabilitacija, - broj slobodnih postelja za rehabilitaciju odraslih, - broj slobodnih postelja za rehabilitaciju dece, - broj slobodnih postelja za pratioce, - termine raspoloživih kapaciteta za period od najmanje 60 dana unapred.
Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju dužna je da Republičkom fondu svakodnevno dostavlja u elektronskoj formi podatke iz člana 14. stav 3. koji se unose u Centralni buking. Ažurirani podaci u Centralnom bukingu su svakodnevno dostupni lekarskim komisijama zbog donošenja mišljenja, odnosno ocene o upućivanju osiguranog lica u zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju. Prilikom donošenja mišljenja odnosno ocene o upućivanju osiguranog lica na rehabilitaciju u određenu zdravstvenu ustanovu, lekarska komisija elektronskim putem vrši rezervaciju mesta u Centralnom bukingu za određeno osigurano lice u toj zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju dužna je da svakodnevno iz Centralnog bukinga preuzima podatke o rezervisanim mestima u toj ustanovi na osnovu mišljenja odnosno ocena lekarskih komisija i ažurira slobodne kapacitete. Sprovođenje produžene rehabilitacije
Na osnovu rezervisanih mesta u Centralnom bukingu i mišljenja odnosno ocene lekarske komisije o upućivanju na produženu rehabilitaciju, zdravstvena ustanova za rehabilitaciju poziva osigurano lice da započne sa odobrenom rehabilitacijom. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju dužna je da započne sprovođenje produžene rehabilitacije osiguranog lica u zakazanom terminu. Prioritet u sprovođenju produžene rehabilitacije imaju osigurana lica upućena na produženu rehabilitaciju u toku trajanja stacionarnog lečenja.
Osigurano lice je dužno da započne produženu rehabilitaciju u zakazanom terminu po pozivu zdravstvene ustanove za rehabilitaciju. Ako je osigurano lice iz opravdanih razloga sprečeno da stupi na produženu rehabilitaciju, dužno je da o tome obavesti zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju i filijalu. Lekarska komisija, po dobijenom obaveštenju, osiguranom licu utvrđuje novi termin za sprovođenje produžene rehabilitacije i određuje zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju u skladu sa raspoloživim kapacitetima.
Produžena rehabilitacija za obolela ili povređena osigurana lica se sprovodi u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju tokom cele kalendarske godine. Produžena rehabilitacija sprovodi se svakodnevno, odnosno tokom cele kalendarske godine, bez obzira na vikende i praznike, za sve vreme trajanja odobrene rehabilitacije, prema utvrđenom programu (protokolu lečenja) u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju. Lečenje osiguranog lica medicinski indikovanim terapijskim procedurama obuhvata: - sve oblike kinezi terapije na tlu i u vodi (aktivne, pasivne, potpomognute vežbe, individualne i grupne vežbe), - sve druge vidove fizikalne terapije (elektroterapija, magnetoterapija, sonoterapija, laseroterapija, parafinoterapija, infraruž terapija, krioterapija, hipobarična (Vacusac), ultrazvučna terapija, terapija bioptron lampom, inhalacija, okupaciona terapija, terapija glasa i govora), - primenu prirodnih lekovitih faktora (peloid, mineralna voda, vazduh). Prevencija pogoršanja, odnosno nastanka komplikacija određene hronične bolesti osiguranog lica obuhvata sprovođenje edukacije, ciljanih i specijalističko-konsultativnih pregleda.
Produžena rehabilitacija osiguranih lica sprovodi se u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju prema indikacionim područjima propisanim Uredbom o planu mreže zdravstvenih ustanova a sa kojom je Republički fond zaključio ugovor o pružanju i finansiranju zdravstvene zaštite. Produžena rehabilitacija dece sprovodi se u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju za koje je Uredbom iz stava 1. ovog člana propisano da obavljaju rehabilitaciju dece, a u okviru propisanih indikacionih područja za tu zdravstvenu ustanovu za rehabilitaciju. Produžena rehabilitacija lica upućenih na produženu rehabilitaciju u toku trajanja stacionarnog lečenja sprovodi se u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju koja je najbliža mestu prebivališta, odnosno boravišta osiguranog lica u kojoj će u najkraćem roku započeti sprovođenje produžene rehabilitacije. Za osigurana lica upućena na produženu rehabilitaciju na osnovu uputa izabranog lekara, produžena rehabilitacija sprovodi se u zdravstvenoj ustanovi za rehabilitaciju u kojoj će u najkraćem roku započeti njeno sprovođenje i koja je najbliža mestu prebivališta, odnosno boravišta osiguranog lica, a u skladu sa indeksom iskorišćenosti ugovorenih kapaciteta zdravstvene ustanove za rehabilitaciju.
U slučaju da osigurano lice zbog akutnog oboljenja ili drugog opravdanog medicinskog razloga, po mišljenju nadležnog lekara zdravstvene ustanove za rehabilitaciju, u toku sprovođenja produžene rehabilitacije prekine započetu rehabilitaciju radi pružanja zdravstvene usluge u ambulantnim, odnosno stacionarnim uslovima u drugoj zdravstvenoj ustanovi, može da nastavi započetu rehabilitaciju ako je prekid trajao do 15 dana. Produžena rehabilitacija koju osigurano lice prekine iz ličnih razloga ne može da se nastavi. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju dužna je da obavesti filijalu osiguranog lica o prekidu započete produžene rehabilitacije, odnosno o nastavku produžene rehabilitacije posle prekida i da te promene evidentira u Centralnom bukingu.
Produženu rehabilitaciju osigurano lice koristi u rokovima propisanim Listom indikacija za indikaciju na osnovu koje ostvaruje pravo na produženu rehabilitaciju. Osigurano lice može koristiti produženu rehabilitaciju samo jednom u roku od 12 meseci od završetka prethodnog korišćenja produžene rehabilitacije, odnosno u rokovima propisanim u Listi indikacija, a deca do završenog srednjoškolskog školovanja produženu rehabilitaciju koriste jednom u kalendarskoj godini, ako u Listi indikacija nije drugačije propisano. Izuzetno od stava 2. ovog člana osigurano lice može da koristi produženu rehabilitaciju i pre isteka roka od 12 meseci od završetka prethodnog korišćenja produžene rehabilitacije u slučaju nastanka traumatske frakture, akutnog infarkta miokarda i akutnog CVI, posle kardiohirurških i ortopedskih operacija i u slučaju relapsa bolesti obolelih od Sclerosis multiplex i Neuromyelitis optica, koji je doveo do pogoršanja EDSS skora više od 1 - dva meseca od početka relapsa, u odnosu na vrednost skora pre relapsa, u skladu sa Listom indikacija.
Osiguranom licu koje se upućuje na produženu rehabilitaciju u skladu sa članom 8. stav 1. ovog pravilnika, izabrani lekar propisuje lekove i izdaje lekarske recepte za hroničnu terapiju i za vreme trajanja produžene rehabilitacije. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju obezbeđuje lekove za akutna stanja i oboljenja osiguranih lica koja se nalaze na produženoj rehabilitaciji. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju obezbeđuje lekove za osigurana lica sa hroničnim oboljenjem za sve vreme trajanja produžene rehabilitacije kada se osigurano lice upućuje na produženu rehabilitaciju direktnim upućivanjem u skladu sa članom 8. stav 2. ovog pravilnika. Lekovi iz st. 1, 2. i 3. ovog člana obezbeđuju se osiguranim licima u skladu sa pravilnikom kojim se uređuje propisivanje i izdavanje lekova na teret sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja.
Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju dužna je da osiguranom licu koje je upućeno na produženu rehabilitaciju direktnim upućivanjem u skladu sa članom 8. stav 2. ovog pravilnika, posle završene produžene rehabilitacije, prilikom otpusta, obezbedi lekove za hroničnu terapiju u količini potrebnoj do prvog javljanja izabranom lekaru, a najduže za period od pet dana.
Osiguranom licu koje se upućuje na produženu rehabilitaciju u skladu sa članom 8. stav 1. ovog pravilnika, izabrani lekar propisuje medicinsko-tehnička pomagala koja se izdaju na mesečnom nivou i za vreme trajanja produžene rehabilitacije, na odgovarajućem obrascu. Zdravstvena ustanova za rehabilitaciju osiguranom licu obezbeđuje medicinsko-tehnička pomagala koja se izdaju na mesečnom nivou za vreme trajanja produžene rehabilitacije kada se osigurano lice upućuje na produženu rehabilitaciju u skladu sa članom 8. stav 2. ovog pravilnika. Medicinsko-tehnička pomagala iz st. 1. i 2. ovog člana obezbeđuju se osiguranim licima u skladu sa indikacijama propisanim pravilnikom kojim se uređuje propisivanje medicinsko-tehničkih pomagala iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja.
Osigurana lica koja su do dana stupanja na snagu ovog pravilnika započela postupak ostvarivanja prava na produženu rehabilitaciju po Pravilniku o medicinskoj rehabilitaciji u stacionarnim zdravstvenim ustanovama specijalizovanim za rehabilitaciju ("Službeni glasnik RS", br. 47/08, 69/08, 81/10, 103/10, 15/11, 48/12, 55/12 - ispravka, 64/13 i 68/13 - ispravka), ali im nije dato mišljenje lekarske komisije o upućivanju na produženu rehabilitaciju, okončaće postupak ostvarivanja prava na produženu rehabilitaciju po odredbama ovog pravilnika. Osigurana lica kojima je do dana stupanja na snagu ovog pravilnika dato mišljenje lekarske komisije o upućivanju na produženu rehabilitaciju po pravilniku iz stava 1. ovog člana, okončaće korišćenje prava po odredbama tog pravilnika.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o medicinskoj rehabilitaciji u stacionarnim zdravstvenim ustanovama specijalizovanim za rehabilitaciju ("Službeni glasnik RS", br. 47/08, 69/08, 81/10, 103/10, 15/11, 48/12, 55/12 - ispravka, 64/13 i 68/13 - ispravka).
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".